Kademeli Emeklilik Nedir?

Kademeli Emeklilik Nedir? Şartları, Hesaplama ve Güncel Gelişmeler

Kademeli emeklilik, Türkiye’de milyonlarca çalışanın en çok merak ettiği konular arasında yer alıyor. Özellikle EYT düzenlemesinden sonra gündeme daha sık gelen bu kavram, sigortalılık süresine, doğum yılına ve prim gün sayısına göre farklı koşullarda emeklilik hakkı sunuyor. Bu yazımızda kademeli emeklilik ile ilgili tüm detayları beş başlık altında inceleyeceğiz.

9 eylül öncesi işe girenler EYT emeklilikle yaşa takılanlar haklarını 2023 yılında 3 martta çıkan kanunla haklarını aldılar. Fakat 9 eylül 1999 ile 30 nisan arası işe giren tahmini 4,5 milyon çalışan yaş şartı kadın 58 erkek 60 olarak kaldı. Bu yaşların kademeli olarak bir yaş tablosu ile düzenlenmesi gerekir. EYT göre bu dönemd eişe girenler kadınlarda 38 yaştan 58 yaşa 20 yıl, erkelelerde ise 43 yaştan 60 yaşa çıkmış oldu ve erkelerde 17 yıl kayıp yaşayacaktır. Örnek verelim  ağustos 1982 yılında doğan bir erkek aspel kader 1999 ağustos 15 te Sigortalı oldu. Bu kişi şuan Primini 5975 yaptıysa EYT den emekli oldu. Ama Ağustos 1982 yılı doğumlu kişi 10 eylül 1999 işe girdiği için 2 gün ile 17 yıl beklemek zorunda kalacak.

Kısa bir hesap yapalım aynı ay doğumlu ağustos 1982 kişi biri emekli oldu diğeri 2 günle olamadı.  olan kişi 17 yıl emekli maaaşı alacak buda en düşük emekli maaşı 2025 Temmuz ayı itibarıyla, Türkiye’de en düşük emekli maaşı 16.880 TL olarak belirlenmiştir.  16.880 TL maaşla 17 yıl toplam gelir = 3.443.520 TL, aynı yaş ile 17 yılda 3,5 milyon fazla para kazanmış olacak.

1. Kademeli Emeklilik Nedir?

Kademeli emeklilik, belirli bir yaş, prim günü ve sigortalılık süresinin birlikte değerlendirilmesiyle çalışanlara aşamalı olarak emeklilik hakkı tanıyan bir sistemdir. Özellikle 1999 öncesinde sigortalı olanlar için geçerli olan bu model, 2008 reformu ile birlikte farklı kurallara bağlanmıştır.

Bu sistem sayesinde çalışanlar, tek bir yaş sınırına bağlı kalmadan doğum yılına ve işe giriş tarihine göre kademeli şekilde emekli olabiliyor. Böylece herkesin emeklilik yaşı ve şartları farklılaşabiliyor. 9 eylül 1999 ile 30 nisan 2008 arası işe girenler Kademeli Emekliliğe takılanlandır.

2. Kademeli Emeklilik Şartları

Kademeli emeklilik şartları, çalışanın bağlı olduğu sigorta koluna göre değişiklik gösterir:

• SSK (4A): Sigorta başlangıç tarihi, prim gün sayısı ve yaşa bağlıdır.

• Bağkur (4B): 9000 prim günü ve belirlenen yaş şartı gerekir.

• Emekli Sandığı (4C): Memurlar için farklı kurallar geçerlidir.

1999 ve 2008 yıllarında yapılan sosyal güvenlik düzenlemeleri, emeklilik yaşını kadınlar için 58, erkekler için 60’tan başlayarak kademeli olarak yükseltmiştir. 2048 yılına gelindiğinde ise kadın ve erkekler için emeklilik yaşı 65 olarak eşitlenecektir.

3. Kademeli Emeklilik Hesaplama

Birçok kişi “Ben ne zaman emekli olabilirim?” sorusunun cevabını arıyor. Emander

Diğer adıylada emeklilikte tarihe takılanlar hesaplaması için şu üç kriter dikkate alınır:

1. Sigorta Başlangıç Tarihi

   • Ne kadar erken sigortalı olduysanız o kadar avantajlısınız. 1999 işe giren 45 yaşında, 2004 49 yaşında emekli olacak gibi hesaplayabilirsiniz.

     

2. Prim Gün Sayısı

   • SSK’lılarda en az 7000 gün gerekirken, Bağkur’da bu rakam 9000 gündür.

3. Yaş Şartı

   • 1999 öncesinde işe girenler için yaş şartı daha düşükken, sonraki yıllarda bu yaş kademeli olarak artırılmıştır.

Örnek verelim; 1980 doğumlu ve 9 eylül 1999 sigorta girişi olan bir çalışan, 7000 prim günüyle ile  erkekse 60  yaşında kadınsa 58 yaşında emekli olabilir.

4. Güncel Haberler ve Düzenlemeler

Kademeli yıllara yayılmış emeklilik, özellikle EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) yasasının çıkmasıyla yeniden gündem oldu. EYT düzenlemesi ile 8 Eylül 1999 öncesinde işe girenler yaş şartı aranmaksızın emekli olabildi. Ancak bu tarihten sonra sigortalı olan milyonlarca kişi için kademeli emeklilik sistemi geçerliliğini koruyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalara göre, kademeli emeklilik şartları üzerinde yeni bir düzenleme yapılması şu an için gündemde değil. Ancak prim borcu yapılandırmaları ve doğum-askerlik borçlanması gibi uygulamalar emeklilik planlarını doğrudan etkiliyor.

5. Sık Sorulan Sorular

• Kademeli emeklilik ile EYT arasındaki fark nedir?
  EYT sadece 8 Eylül 1999 öncesi sigorta başlangıcı olanları kapsarken, kademeli emeklilik 9 eylül 1999  ve 30 nisan 2008 sonrası sigortalıları bağlar.

• Prim günü eksik olanlar ne yapmalı?
  Eksik primler isteğe bağlı sigorta, doğum çocuk başı 720 gün  veya askerlik borçlanması 180, 450, 540 gün ile tamamlanabilir.

• Kadın ve erkek için yaş şartı farklı mı?
  Evet, ancak 2048’den itibaren her iki cinsiyet için yaş 65 olarak eşitlenecek.

Kademeli emeklilik sistemi, sigortalıların işe başlama tarihi, prim gün sayısı ve yaşına göre farklı haklar tanıyor. Bu nedenle herkesin emeklilik şartı kişisel duruma göre değişiyor. Emeklilik planlaması yapmak isteyenlerin SGK hizmet dökümünü inceleyerek kendi özel durumlarına uygun hesaplama yapmaları büyük önem taşıyor. Sitemizde SGK, EYT, prim borçlanması, kıdem tazminatı gibi konularda bilgiler aktaracağız. Kurulmuş olan dernekler var Emadder ve ETT(Emeklilikte tarihe takılanlar) bu derneklere desteğimiz sonsuzdur.

Sizlere bu sitede tecrübe ettiğim tüm bilgileri aktarıyor olacağım. Mesela 7000 gün, 4600 günden tazminat alma hakkında bilgiler vereceğim. Denedim ve ben aldımn tazminatımı iş yerinden.